W mediach można często usłyszeć o biopaliwach, które mają być odpowiedzią na potrzebę zrównoważonej mobilności i czystszej energii. Dla wielu użytkowników pojazdów rolniczych czy flot samochodowych temat ten wciąż budzi jednak pewne wątpliwości. Czym właściwie są biopaliwa, jak różnią się od klasycznych paliw i co oznacza dodatek biokomponentów w paliwach?
Niemal każde dostępne paliwo płynne ma już w składzie komponenty pochodzenia biologicznego. Jest to efekt przede wszystkim unijnych regulacji, które nakazują dodawanie ich do tradycyjnych paliw. Nie znaczy to jednak, że każde paliwo z takimi dodatkami jest biopaliwem. Różnica między biokomponentem a biopaliwem jest znacząca.
Biokomponenty a biopaliwa
Zacznijmy od podstaw. Biokomponenty to dodatki pochodzenia naturalnego, które miesza się z paliwami tradycyjnymi – olejem napędowym lub benzyną – w celu ograniczenia emisji i spełnienia europejskich norm środowiskowych. W przypadku benzyny są to zwykle alkohole, głównie bioetanol, pozyskiwany z roślin takich jak kukurydza czy trzcina cukrowa. W oleju napędowym wykorzystuje się tzw. estry metylowe kwasów tłuszczowych (FAME), które wytwarza się z olejów roślinnych, najczęściej rzepakowego.
Z kolei biopaliwa to paliwa, w których zawartość surowców biologicznych jest bardzo wysoka – często przekracza 80% całego składu. Przykładem może być E85, zawierające aż 85% bioetanolu, albo syntetyczne paliwa XTL produkowane z biomasy, odpadów czy nawet odgazowanego węgla. Takie produkty są jednak przeznaczone do specjalnie przystosowanych silników i nie znajdują powszechnego zastosowania w codziennej pracy maszyn czy pojazdów użytkowych.
Różne typy paliw - co oznaczają skróty?
Oznaczenia literowo-cyfrowe, takie jak E5, E10, B7 czy B10, informują o rodzaju paliwa (benzyna lub olej napędowy) oraz o zawartości biokomponentów, czyli składników pochodzenia roślinnego. System ten został wprowadzony w całej Unii Europejskiej po to, by ujednolicić oznaczenia i ułatwić użytkownikom dobór właściwego paliwa do danego silnika.
Od stycznia 2024 roku w Polsce weszły w życie przepisy, zgodnie z którymi dotychczasowa, najpopularniejsza benzyna Pb95 E5 została zastąpiona nową benzyną E10. Oznacza to, że udział biokomponentów w paliwie zwiększył się z 5 do 10 procent. Benzyna E5 wciąż jest dostępna, jednak ma obecnie charakter uzupełniający, znajdując zastosowanie m.in. w starszych silnikach benzynowych, które nie są przystosowane do wyższego udziału bioetanolu.
Obecnie podział paliw wygląda następująco:
- E5 – benzyna z dodatkiem do 5% bioetanolu. Klasyczny wybór do większości silników benzynowych, szczególnie tych starszych.
- E10 – benzyna zawierająca do 10% biokomponentów. Od 2024 roku to standardowy rodzaj benzyny Pb95 dostępny w Polsce. Przeznaczona głównie do nowszych jednostek napędowych.
- E85 – biopaliwo o bardzo wysokim udziale bioetanolu (do 85%), stosowane wyłącznie w silnikach przystosowanych do pracy z tego typu paliwem (technologia Flexi Fuel).
- B0 – olej napędowy bez dodatków biokomponentów. Charakteryzuje się największą stabilnością i odpornością na długie przechowywanie.
- B7 – diesel z dodatkiem do 7% estrów FAME. To obecnie najczęściej stosowany rodzaj diesla w Polsce – łączy dobre parametry spalania z zgodnością ekologiczną.
- B10 – paliwo z 10% zawartością biokomponentów, stosowane w nowszych jednostkach wysokoprężnych, których producenci dopuszczają jego użycie.
- XTL lub B100 – biodiesel nowej generacji, wytwarzany najczęściej z biomasy, tzw. „stuprocentowe” biopaliwo.
Jaki olej napędowy wybrać: B0, B7 czy B10?
W przypadku użytkowników maszyn rolniczych, pojazdów użytkowych i sprzętu pracującego w terenie najważniejszy jest właściwy dobór rodzaju oleju napędowego. Biokomponenty zawarte w paliwie wpływają bowiem nie tylko na jego parametry, ale też na trwałość układu paliwowego i filtry.
Dla starszych maszyn i pojazdów, które nie są przystosowane do nowoczesnych paliw z wysokim udziałem biokomponentów, najbezpieczniejszym wyborem będzie olej napędowy B0 lub B7. Oba charakteryzują się dobrą odpornością na niskie temperatury i stabilnością podczas przechowywania. B0 – pozbawiony całkowicie dodatków biologicznych – sprawdza się szczególnie tam, gdzie paliwo bywa magazynowane przez dłuższy czas.
Z kolei B7 to kompromis między nowoczesnymi wymaganiami ekologicznymi a trwałością silnika. Zapewnia odpowiednie smarowanie i czyste spalanie, a jednocześnie nie powoduje problemów eksploatacyjnych w sprzęcie, który nie jest najnowszej generacji.
Paliwa B10 i bardziej zaawansowane biopaliwa B100 należy stosować tylko wtedy, gdy producent wyraźnie dopuszcza ich użycie. W przeciwnym razie może dojść do szybszego zużycia filtrów paliwa, pogorszenia pracy silnika lub problemów z uruchamianiem w niskich temperaturach.
Dlaczego paliwa tradycyjne wciąż wygrywają?
Paliwa konwencjonalne, które zawierają niewielki, kontrolowany udział biokomponentów, stanowią obecnie najbardziej zrównoważone rozwiązanie. Dobrze zachowują swoje właściwości nawet przy długotrwałym magazynowaniu, gwarantują czystą pracę silnika i pełną kompatybilność z szeroką gamą urządzeń, od ciągników po flotę transportową.
Renomowani dostawcy tacy jak Gaz Petrol stawiają na wysokiej jakości paliwa, które są wydajne i zgodne z obowiązującymi normami. Oferowany przez nas olej napędowy jest bezpieczny zarówno dla nowoczesnych, jak i starszych jednostek napędowych.
