Gaz płynny jest paliwem należącym do grupy gazów płynnych węglowodorowych, których cechą charakterystyczną jest zdolność przechodzenia z fazy ciekłej do fazy gazowej, pod ciśnieniem nie przekraczającym 25 bar w temperaturze pokojowej.
Gaz płynny otrzymuje się podczas wydobywania ropy naftowej i gazu ziemnego lub jako uboczny produkt rafinacji ropy naftowej. Wydobyte gazy następnie skrapla się.
Gaz płynny jest gazem bezbarwnym, bezzapachowym, nie toksycznym, łatwo palnym i wybuchowym. Ze względów bezpieczeństwa jest nawaniany, co umożliwia wykrycie go przez zapach już przy 25% minimalnym stężeniu wybuchowym (około 0,4% gazu w powietrzu).
Gaz płynny niezależnie od jego składu jest cięższy od powietrza, wskutek czego może przez długi czas zalegać w zagłębieniach terenu np. studzienkach kanalizacyjnych, piwnicach, kanałach lub źle przewietrzanych pomieszczeniach, gdzie może tworzyć mieszaninę wybuchową.
Można go magazynować jako ciecz w temperaturze otoczenia pod jego własnym ciśnieniem pary, lub w stanie ochłodzonym pod niższym ciśnieniem. Wzrostowi temperatury otoczenia towarzyszy wzrost ciśnienia gazu. Gaz płynny, magazynowany w zbiorniku zamkniętym, wytwarza w nim nadciśnienie. Wartość nadciśnienia zależy od prężności par, składu chemicznego i temperatury mieszaniny, a niezależna jest od ilości fazy ciekłej gazu w przestrzeni uwięzionej (przy założeniu, że maks. napełnienie nie przekroczy 85% pojemności zbiornika).
Wzrost objętości przy rozprężeniu (odparowaniu naturalnym) w porównaniu do stanu skroplonego wynosi około 260 razy. Z tego też powodu w Polsce wolno napełniać pojemniki z gazem płynnym w 85% ich pojemności. Zakłada się, że nawet przy niekorzystnych wysokich temperaturach do +45 st. C napełnienie butli w 85% nie stanowi zagrożenia.
Wartość opałowa
Rodzaj paliwa | Wartość opałowa |
Węgiel kamienny | 24 MJ/kg |
Koks | 27 MJ/kg |
Olej opałowy | 42 MJ/kg |
Gaz ziemny | 31 MJ/m3 |
Gaz płynny - propan | 46,3 MJ/kg |
Energia elektryczna | 3,6 MJ/kWh |
Bezpieczeństwo eksploatacji zbiornikowej wymaga od każdego dostawcy gazu napełniania zbiornika maksymalnie do 85% jego objętości.
W prawidłowo napełnionym zbiorniku maksymalnie 85% objętości zajmuje gaz płynny (faza ciekła) i 15% objętości faza gazowa gazu płynnego.
Zbiornika na gaz płynny propan nie wolno napełniać samemu- grozi to niebezpieczeństwem wybuchu i pożaru.
Zbiorniki na gaz płynny, jako urządzenia ciśnieniowe, podlegają okresowej kontroli Urzędu Dozoru Technicznego. Terminy badań stanu technicznego zbiorników określa Ustawa o Dozorze Technicznym. Terminy kolejnych badań stanu technicznego zbiorników wpisywane są przez Inspektora Urzędu Dozoru Technicznego w Książce Rewizji Zbiornika, która jest dokumentem potwierdzającym jego zarejestrowanie oraz dopuszczenie do eksploatacji przez ten Urząd.
Przeglądy, badania oraz ewentualne naprawy instalacji zbiornikowej dokonuje właściciel zbiornika.
Ogrzewanie na gaz płynny możesz mieć mieszkając z dala od sieci gazowej. Ponadto, ogrzewanie gazem płynnym jest wygodniejsze niż ogrzewanie paliwem stałym, tańsze niż energią elektryczną i bardziej ekologiczne niż olejem opałowym.
W czym gaz płynny jest lepszy od...
Do zasilania instalacji przydomowych wykorzystywana jest zawsze faza lotna gazu płynnego, dlatego tak ważna jest temperatura odparowania. Propan odparowuje w bardzo niskich temperaturach do –43°C (w przeciwieństwie do mieszanki propan-butanu, która przestaje spełniać swoje funkcje już przy 0°C - w zależności od proporcji składników).
Stosowanie propanu gwarantuje bezawaryjne działanie instalacji i ciepło w domu nawet podczas największych mrozów.
Wartości przeliczeniowe dla propanu: 1 l płynu = 0,254 m3 gazu
Faza ciekła
1 l = 0,52 kg
1 kg = 1,92 l
Wartość opałowa
ok. 46 MJ/kg
ok. 92 MJ/m3
ok. 11000 kcal/kg
ok. 22000 kcal/m3
ok. 1 kg/h = 13 kW ok. 1 kW = 0,077 kg/h
Rodzaj paliwa | Jednostka sprzedaży | Wartość opałowa | Jednostka |
energia elektryczna | 1 kWh | 3,6 | MJ/kWh |
węgiel kamienny | 1 kg | 24 | MJ/kg |
koks | 1 kg | 27 | MJ/kg |
olej opałowy |
1 kg 1 l |
43 36 |
MJ/kg MJ/l |
gaz płynny propan |
1 kg 1 l |
46 24 |
MJ/kg MJ/l |
gaz ziemny GZ-50 | 1 Nm3 | 34 | MJ/Nm3 |